Kategoria: Korekta

Zapisywanie nazw miesięcy w datach

Zapisywanie dat to sprawa bardzo prosta, jednak brak świadomości jest przyczyną wielu błędów. Warto zatem mieć świadomość, że:

  1. Salon fryzjerski jest nieczynny 24 grudnia.
  2. 24 grudnia – salon fryzjerski jest nieczynny.
  3. 24 grudnia to dzień, w którym salon fryzjerski jest nieczynny.

Przykłady można mnożyć. W pierwszym zdaniu poprawne zastosowanie daty jest o tyle proste, że znajduje się ona na końcu zdania, a to wręcz wymusza odmianę nazwy miesiąca. Kolejne dwa przykłady wiele osób zrealizowałoby w postaci: 24 grudzień – salon fryzjerski jest nieczynny i 24 grudzień to dzień, w którym salon fryzjerski jest nieczynny. Występuje tu błędna odmiana nazwy miesiąca.

Jak zapamiętać zasadę? W prosty sposób:

  • 24 (dzień) grudnia,
  • 24 grudzień natomiast wypadał w 24 r. n.e., czyli prawie 2000 lat temu. I nie powtórzył się nigdy więcej.

Warto też pamiętać, że piszemy 5 lipca, a nie 5. lipca. Kropki używa się, co prawda, do oznaczenia liczebników porządkowych, jednak w przypadku dat nie jest to konieczne. Zapis dat jest zwyczajowy, a zgodnie ze zwyczajem w języku polskim kropka nie jest potrzebna tam, gdzie wiadomo, jak należy liczbę odczytać.

Jak zastąpić wyraz strasznie?

Są w języku polskim takie słowa, którymi uparcie się posługujemy, choć zamienników dla nich jest bez liku. Jednym z przykładów są wyrazy strasznie, straszny.

Według Słownika języka polskiego przymiotnik straszny ma dwa podstawowe znaczenia:

  • «wzbudzający strach, przerażenie»,
  • «bardzo zły».

Pojawia się jeszcze trzecie znaczenie, potoczne:

  • «bardzo duży, intensywny».

Idąc za trzecim znaczeniem, używamy wyrazów strasznie i straszny nader często. Podkreślamy przy ich użyciu ogromną skalę jakiegoś zjawiska. O ile mówimy o rzeczach negatywnych – częste ich używanie nie razi. Jeśli jednak przy ich użyciu zaczynamy mówić o rzeczach pozytywnych, zaprzeczamy sobie:

  • Strasznie się cieszę, że dobrze się bawicie.

Lepiej: Niezwykle się cieszę, że dobrze się bawicie.

  • To wystąpienie jest dla mnie strasznie ważne.

Lepiej: To wystąpienie jest dla mnie bardzo ważne.

Jak zastąpić wyraz strasznie? Możliwości jest wiele:

bardzo, wyjątkowo, niezwykle, niespotykanie, niebywale, nad wyraz, niesamowicie, ogromnie, niezmiernie, nader, nadzwyczaj, niemożliwie, niewiarygodnie, wielce, niewyobrażalnie, wybitnie.

Tudzież to inaczej i, oraz

Wyraz tudzież to coraz rzadziej stosowany w swoim prawidłowym znaczeniu spójnik. Problem z nim polega na tym, że zamiast zostawić go do tekstów pisanych, a w języku mówionym uznać za przestarzały, używamy go, zmieniając jego znaczenie.

  • Tudzież to zamiennik dla spójników i, oraz:

Chłopcy tudzież dziewczynki przygotowali salę na andrzejki.

  • Nigdy natomiast nie zastępuje on spójników lub, albo, choć często można spotkać się z takim użyciem:

Kupię w prezencie ciepły sweter tudzież ocieplaną bluzę.

To zdanie (rozumiane zgodnie z zasadami: tudzież = i) zawiera błąd logiczny. Raczej nikt nie kupuje i ciepłego swetra, i ocieplanej bluzy jednocześnie.